Hondius

Henricus Hondius ook: Hendrik of Henri was een van de belangrijkste Nederlandse cartografen.

Geboren te Amsterdam, 1597

Overleden te Amsterdam op 16 aug 1651

Net als zijn vader beschikte Hendrik over uitstekende graveervaardigheden met een grote wetenschappelijke nauwkeurigheid.

In zijn beginperiode hielp hij zijn vader en zijn broer Judocus (II) in het familiebedrijf waar kaarten gemaakt en gedrukt werden. Na de dood van z'n vader werd de zaak voortgezet door diens weduwe en haar twee zonen.

In 1621 trouwde Henricus met Johanna Verspeet en begon zijn eigen zaak op de Dam in Amsterdam, in het huis genaamd "de Atlas". De naam Henricus verschijnt voor de eerste keer op het titelblad van de vijfde uitgave van de Mercator Hondius atlas uit 1623. Deze atlas bevatte 156 kaarten waarvan er 138 al zo'n kwart eeuw oud waren. De wereldkaart van Rumold Mercator was zelfs al van 1587. Dit belemmerde de verkoop echter niet. De atlassen waren een groot succes mede omdat de nieuwste ontdekkingen van Nederlandse, Spaanse en Engelse zeevaarders in de kaarten verwerkt werden. Ook was er veel aandacht voor het verfraaien van de kaarten door het gebruik van cartouches, medaillons met stadsgezichten of portretten en wapenschilden.

Opmerkelijk is dat er uit de jaren 1627, 28 en 29 nogal wat kaarten bewaard zijn gebleven met de tekst: habitantis in Damo ad intersigne Atlantis; dit in verschillende variaties.

In de eerste helft van de zeventiende eeuw ontstond er veel rivaliteit tussen de verschillende uitgevers. Dit werd er niet beter op toen Willem Blaeu in 1629 de 34 koperplaten uit de nalatenschap van Jodocus II in zijn bezit kreeg en na enige bewerking ging gebruiken voor zijn eigen atlassen. Het was in hetzelfde jaar dat Hendrik zich weer vestigde in het ouderlijk huis genaamd: In den Wackeren Hondt. Eén van zijn eerste projecten was het reproduceren van de verkochte platen.

In 1630 kwam Johannes Janssonius, die getrouwd was met een zuster van de gebroeders Hondius, mee in de zaak. Janssonius' naam werd echter al vermeld in 1628 op het titelblad van de atlas minor. Ook de atlassen van John Speed waar Jodocus I veel aan had bijgedragen werden nog steeds heruitgegeven. Rond deze tijd werd er ook gewerkt aan de uitgave van de Flandria Illustrata van Sanderus maar omdat deze samenwerking schijnbaar niet voorspoedig verliep, verkocht Hondius halverwege de rechten aan zijn rivaal Blaeu. Op een kaart uit de atlas van Blaeu: "Nova et Exacta ... Iprensis" wordt dan ook vermeld: Henricus Hondius excudebat.

Na 1646 wordt Hondius' naam niet meer gemeld op de titelpagina van de atlassen. De uitgeverij werd voortgezet door Janssonius.